緬文

緬文

緬文(မြန်မာအက္ခရာ)是一種婆羅米系文字,主要用來書寫緬甸語。由孟文改造而成。緬文字母呈圓形,因為緬甸人過去在棕櫚葉上寫字,直筆容易劃破葉片。

緬文記錄的是緬甸語歷史上的語音,和現代的語音差別較大。把緬文轉寫成拉丁字母的方案有緬甸語委轉寫系統。

緬文稍加改造后也用來書寫孟語、斯高克倫語、東波克倫語、西波克倫語、克耶語、撣語等緬甸少數民族語言以及德宏傣語(傣綳文)。

聲母


緬甸文字音字母的筆劃順序
組名有分組
不送氣 (သိထိလ)送氣 (ဓနိတ)濁音 (လဟု)鼻音 (နိဂ္ဂဟိတ)
軟齶音
(ကဏ္ဍဇ)
ကဝဂ
ကk/k/hk/kʰ/g/ɡ/gh/ɡ/ng/ŋ/
ကကြီး
[ka̰ dʑí]
ခခွေး
[kʰa̰ ɡwé]
ဂငယ်
[ɡa̰ ŋɛ̀]
ဃကြီး
[ɡa̰ dʑí]
[ŋa̰]
硬齶音
(တာလုဇ)
စဝဂ်
c/s/hc/sʰ/j/z/jh/z/ny/ɲ/
စလုံး
[sa̰ lóuɴ]
ဆလိမ်
[sʰa̰ lèiɴ]
|ဇခွဲ
[za̰ ɡwɛ́]
ဈမျဉ်းဆွဲ
[za̰ mjɪ̀ɴ zwɛ́]
[ɲa̰]
齒齦音
(မုဒ္ဒဇ)
ဋဝဂ်
t/t/ht/tʰ/d/d/dh/d/n/n/
ဋသန်လျင်းချိတ်
[ta̰ təlɪ́ɴ dʑeiʔ]
ဌဝမ်းဘ
[tʰa̰ wʊ́ɴ bɛ́]
ဍရင်ကောက်
[da̰ jɪ̀ɴ ɡauʔ]
ဎရေမှုတ်
[da̰ jè m̥ouʔ]
ဏကြီး
[na̰ dʑí]
齒音
(ဒန္တဇ)
တဝဂ်
t/t/ht/tʰ/d/d/dh/d/n/n/
တဝမ်းပူ
[ta̰ wʊ́ɴ bù]
ထဆင်ထူး
[tʰa̰ sʰɪ̀ɴ dú]
ဒထွေး
[da̰ dwé]
ဓအောက်ခြိုက်
[da̰ ʔauʔ tɕʰaiʔ]
နငယ်
[na̰ ŋɛ̀]
唇音
(ဩဌဇ)
ပဝဂ်
p/p/hp/pʰ/b/b/bh/b/m/m/
ပစောက်
[pa̰ zauʔ]
ဖဦးထုပ်
[pʰa̰ ʔóuʔ tʰouʔ]
ဗထက်ခြိုက်‌
[ba̰]
ဘကုန်း
[ba̰ ɡóuɴ]
[ma̰]
雜類
無分組
(အဝဂ်)
y/j/r/j/l/l/w/w/s/θ/
ယပက်လက်
[ja̰ pɛʔ lɛʔ]
ရကောက်‌
[ja̰ ɡauʔ]
[la̰ ŋɛ̀]
ဝ‌
[wa̰]
သ‌
[θa̰]
h/h/l/l/空(a)/ʔ/
ဟ‌
[ha̰]
ဠကြီး
[la̰ dʑí]
[ʔa̰]
r在標準緬甸語里的發音是[j],和y相同;在一些方言(如若開話)里讀[r]。

介音


緬甸文國際音標轉寫可能的聲母
[j]-y-ka. (က), hka. (ခ), ga. (ဂ), pa. (ပ), hpa. (ဖ), ba. (ဗ), ma. (မ)
[j]-r-同上
[w]-w-ka. (က), hka. (ခ), ga. (ဂ), nga. (င), ca. (စ), hca. (ဆ), ja. (ဇ), nya. (ည), ta. (တ), hta. (ထ), da. (ဒ), na. (န), pa. (ပ), hpa. (ဖ), ba. (ဗ), bha. (ဘ), ma. (မ), ya. (ယ), ra. (ရ), la. (လ), sa. (သ)
h-nga. (င), nya. (ည), na.န), ma. (မ), ya. (ယ), ra. (ရ), la. (လ).
r在標準緬甸語里的發音是[j],和y相同;在一些方言(如若開話)里讀[r]。

韻母


韻母使用 က[k]作為基礎字
符號IPAMLCTS註釋
က[ka̰], [kə]ka.
ကာ[kà]ka
ကား[ká]ka:
ကက်[kɛʔ]kak
ကင်[kɪ̀ɴ]kang
ကင့်[kɪ̰ɴ]kang.
ကင်း[kɪ́ɴ]kang:
ကစ်[kɪʔ]kac
ကည်[kì], [kè], [kɛ̀]kany
ကဉ်[kɪ̀ɴ]
ကည့်[kḭ], [kḛ], [kɛ̰]kany.
ကဉ့်[kɪ̰ɴ]
ကည်း[kí], [ké], [kɛ́]kany:
ကဉ်း[kɪ́ɴ]
ကတ်[kaʔ]kat
ကန်[kàɴ]kan
ကန့်[ka̰ɴ]kan.
ကန်း[káɴ]kan:
ကပ်[kaʔ]kap
ကမ်[kàɴ]kam
ကမ့်[ka̰ɴ]kam.
ကမ်း[káɴ]kam:
ကယ်[kɛ̀]kai
ကံ[kàɴ]kam
ကံ့[ka̰ɴ]kam.
ကံး[káɴ]kam:
ကိ[kḭ]ki.
ကိတ်[keiʔ]kit
ကိန်[kèiɴ]kin
ကိန့်[kḛiɴ]kin.
ကိန်း[kéiɴ]kin:
ကိပ်[keiʔ]kip
ကိမ်[kèiɴ]kim
ကိမ့်[kḛiɴ]kim.
ကိမ်း[kéiɴ]kim:
ကိံ[kèiɴ]kim
ကိံ့[kḛiɴ]kim.
ကိံး[kéiɴ]kim:
ကီ[kì]ki
ကီး[kí]ki:
ကု[kṵ]ku.
ကုတ်[kouʔ]kut
ကုန်[kòuɴ]kun
ကုန့်[ko̰uɴ]kun.
ကုန်း[kóuɴ]kun:
ကုပ်[kouʔ]kup
ကုမ်[kòuɴ]kum
ကုမ့်[ko̰uɴ]kum.
ကုမ်း[kóuɴ]kum:
ကုံ[kòuɴ]kum
ကုံ့[ko̰ɴ]kum.
ကုံး[kóuɴ]kum:
ကူ[kù]ku
ကူး[kú]ku:
ကေ[kè]ke
ကေ့[kḛ]ke.
ကေး[ké]ke:
ကဲ[kɛ́]kai:
ကဲ့[kɛ̰]kai.
ကော[kɔ́]kau:
ကောက်[kauʔ]kauk
ကောင်[kàuɴ]kaung
ကောင့်[ka̰uɴ]kaung.
ကောင်း[káuɴ]kaung:
ကော့[kɔ̰]kau.
ကော်[kɔ̀]kau
ကို[kò]kui
ကိုက်[kaiʔ]kuik
ကိုင်[kàiɴ]kuing
ကိုင့်[ka̰iɴ]kuing.
ကိုင်း[káiɴ]kuing:
ကို့[ko̰]kui.
ကိုး[kó]kui:
ကွတ်[kʊʔ]kwat
ကွန်[kʊ̀ɴ]kwan
ကွန့်[kʊ̰ɴ]kwan.
ကွန်း[kʊ́ɴ]kwan:
ကွပ်[kʊʔ]kwap
ကွမ်[kʊ̀ɴ]kwam
ကွမ့်[kʊ̰ɴ]kwam.
ကွမ်း[kʊ́ɴ]kwam:

Unicode


為緬甸語和緬甸其他語言指派的Unicode範圍有三,分別是最早於 Unicode 3.0 加入的緬文區域、Unicode 5.2 加入的擴展 A 和 Unicode 7.0 加入的擴展 B。
緬文
Myanmar
Unicode Consortium官方代碼表(PDF)
123456789ABCDEF
U+100xက
U+101x
U+102x
U+103x
U+104x
U+105x
U+106x
U+107x
U+108x
U+109x
註釋
1. ^依據Unicode 8.0
緬文擴展-A
Myanmar Extended-A
Unicode Consortium代碼表(PDF)
123456789ABCDEF
U+AA6x
U+AA7xꩿ
註釋
1. ^依據Unicode 8.0
緬文擴展-B
Myanmar Extended-B
Unicode Consortium官方代碼表(PDF)
123456789ABCDEF
U+A9Ex
U+A9Fx
註釋
1. ^依據Unicode 8.0
2. ^灰色區域指示未被分配的碼點