南國山河

越南李朝李常傑的詩作

《南國山河》,又稱《神》,是宋越熙寧戰爭中,越南李朝與中國宋朝在如月江、富良江一帶交戰、越軍無心戀戰之際,李朝大將李常傑為鼓舞士氣所做一首詩。被譽為越南歷史上“第一個獨立宣言”,在越南家喻戶曉。

作品原文


南國山河
Bập bùng lửa thiêng tiếp bước ra sa trường(閃耀的聖火連接著去沙場的腳步)
Hận thù sục sôi lũ giặc Tống cướp nước(對宋寇侵略者的仇恨沸騰起來)
Lửa khói ngút trời Làng xóm điêu tàn(衝天的火焰讓村莊凋殘)
Đất nước Nam vùng lên quyết giành lại nước non(南國之土奮起決心收復河山)
Nam Quốc Sơn Hà Nam Đế Cư(南國山河南帝居)
Tiệt Nhiên Định Phận Tại Thiên Thư(截然定分在天書)
Từng lớp trai làng đi chinh chiến(每一個男兒都去征戰)
Sá chi da ngựa bọc thay dưới ngọn cờ Ly Tướng Quan(在李將軍的旗幟下馬革裹屍)
Lũ giặc tham tàn không chốn dung than(貪殘的侵略者無處容身)
Dưới ngọn cờ Ly Tướng Quan(在李將軍的旗幟下)
Giang sơn gấm vóc vang khúc khải hoàn(凱歌響徹錦繡江山)

創作背景


宋越熙寧戰爭中,公元1076年(李朝仁宗李乾德太寧五年,農曆四月後改為英武昭勝元年),李朝大將李常傑與宋軍在如月江、富良江一帶交戰時,軍隊無心戀戰。
越南女模黎氏梅打出國語字南國山河宣示主權
越南女模黎氏梅打出國語字南國山河宣示主權
李常傑為鼓舞士氣,假託神意,做詩一首,為《南國山河》:
南國山河南帝居(Nam quốc sơn hà Nam đế cư)
截然定分在天書(Tiệt nhiên định phận tại thiên thư)
如何逆虜來侵犯(Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm)
汝等行看取敗虛(Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư)
李軍聽后,士氣大振,在如月江“趁宋軍力困,夜渡江襲擊,大破之。宋兵死者十五六,遂退廣源州”。之後,不久李仁宗李乾德便遣使入宋,奉表“謝罪求和”,宋越戰爭就基本結束。
此後該詩在越南家喻戶曉,被譽為越南歷史上“第一個獨立宣言”(第二個獨立宣言是1428年黎利所頒之《平吳大誥》,第三個獨立宣言是1945年胡志明發表之《獨立宣言》)。該詩被翻譯為越南現代語,以《南國山河》(sông núi nước nam)的題目被寫入越南初中七年級語文教科書中。後來還被配樂,並作為音樂由越南歌手青史(Thanh Sử)演唱。在越南反華遊行示威中,該詩多次出現在示威標語牌上。